Traditiegetrouw houdt GroenLinks haar nieuwjaarsrecepties niet al te vroeg. En ook dit jaar mocht de partij zich hekkensluiter onder de nieuwjaarborrelaars noemen. Op vrijdag 23 januari kwamen leden en sympathisanten bijeen in Het Hijgend Hert en hieven het glas op het nieuwe jaar. Dit alles onder toeziend oog van de kersverse interim-voorzitter Wim Struijlaart (is dat niet die man met die bril?), die het gevolg in zijn nieuwjaarstoespraak voor de verandering maar weer eens een optimistische boodschap meegaf.

"Beste mensen, partijgenoten, kameraden,

"Ergens in januari 2001 hield ik in buurthuis het Bakkeleike een nieuwjaarstoespraak. Ik begon die toespraak met de mededeling dat het mijn laatste toespraak zou zijn, omdat ik nog voor de zomer van 2001 zou stoppen als voorzitter. Ik kon toen niet vermoeden dat ik jullie 3 jaar later als interim-voorzitter van GroenLinks Breda weer zou toespreken op een nieuwjaarsborrel. Ook deze keer zeg ik jullie dat het mijn laatste nieuwjaarstoespraak zal zijn. Ik heb al aangekondigd dat mijn interim voorzitterschap halverwege het jaar zal eindigen, want ik heb geen ambities om de Heintje Davids van GroenLinks Breda te worden.

"Zelfs met een behoorlijke bestuurservaring blijft het lastig om een goede nieuwjaarstoespraak te houden. Sterker nog: het is eigenlijk een opgave die niet echt tot een goed einde te brengen is. Ben je te kritisch in je toespraak dan loop je het gevaar om beticht te worden van doemdenkerij; heeft je toespraak een te hoog pep talk gehalte, dan heb je te weinig oog voor wat er aan de hand is binnen de partij; hou je gewoon een gezellig praatje, dan ben je visieloos en dus onacceptabel om als voorzitter van een politieke partij te functioneren. De kunst is dus om tussen dat soort Scylla en Charibdis-achtige klippen door te manoeuvreren. En een goed evenwicht te vinden.

Revitalisering
"Het vinden van een goed evenwicht tussen een kritische opstelling, onverbeterlijk optimisme en volhardendheid, en het werken aan een ontspannen en prettige atmosfeer is niet alleen belangrijk voor het houden van een nieuwjaarstoespraak. Dat evenwicht is in mijn ogen ook een kritische succesfactor voor het goed functioneren van onze afdeling en de organen van die afdeling. Dat evenwicht was een tijdlang verstoord binnen onze afdeling. De sfeer binnen de afdeling was niet ontspannen en prettig, maar bedreigend en benauwend. Kritiek leidde niet tot levendige discussies en het beter doordenken van opvattingen, maar tot afweerreacties en vermijdingsgedrag. En het onverbeterlijke optimisme dat nodig is voor een partij als GroenLinks was ver te zoeken. Dat was de aanleiding voor de revitalisering van de afdeling die medio 2002 een aanvang nam.

Zegeningen
"Hoe staan we er nu, ongeveer anderhalf jaar later voor? Laat ik eens de balans opmaken. Dat past goed bij een gelegenheid als een nieuwjaarsviering. En laat ik eens beginnen met het tellen van onze zegeningen:

  • We hebben als collectief van leden zo goed en kwaad als dat ging het gat dat ontstond door het wegvallen van het bestuur opgevuld. In telkens wisselende samenstellingen werden meerdere ledenvergaderingen voorbereid. We voelen ons dus met z'n allen kennelijk verantwoordelijk voor de continuïteit binnen de afdeling, en verbinden daaraan als de nood aan de man komt gevolgen. Dat is hoopvol;
  • De nieuwsbrief verschijnt weer, en de web-site wordt regelmatig vernieuwd. En ook uit andere dingen blijkt dat de communicatie binnen de afdeling is verbeterd;
  • Er zijn initiatieven genomen door leden voor het organiseren van politieke thema-avonden. Dat heeft geleid tot een interessante avond over integratie en de multiculturele samenleving. En er staat nog meer op stapel: een avond over de problematiek in het Midden Oosten, deelname door Wim Schröder aan een door D'66 georganiseerde avond over de gekozen burgemeester begin februari, en een groots opgezette dag ergens in juni als slotactiviteit van het revitaliseringsproject;
  • We zien een aantal nieuwe leden die niet eenmalig maar frequent de vergadering bezoeken en bijdragen leveren aan de eerder genoemde activiteiten;
  • Aan de laatste verantwoording van de fractie was zorg en aandacht besteed;
  • De fractie heeft met het formuleren van een aantal actiepunten een soort werkplan geformuleerd, en daarbij uitdrukkelijk de leden betrokken. Een eerste aanzet om minder reactief en meer pro-actieve politiek te bedrijven en meer uit te gaan van de eigen agenda;
  • Er is een experiment geweest met een schriftelijke ledenraadpleging over de WWB. Hoewel veel kanttekeningen gemaakt kunnen worden bij de timing van die ledenraadpleging, en bij de geformuleerde stellingen is het initiatief van de fractie om op een meer interactieve wijze tot standpuntbepalingen te komen op zich zelf interessant en vernieuwend;
  • Tenslotte: er is een interim bestuur en de formatie ervan was eigenlijk eenvoudiger dan menigeen van te voren dacht.

Minpunten
"Er waren natuurlijk niet uitsluitend zegeningen te tellen. Ik noem een paar dingen die op de balans in het andere bakje liggen:

  • We zijn er niet in geslaagd om volgens planning in december de revitalisering af te sluiten. Dat is wél nodig om onze focus te kunnen verleggen van verleden naar toekomst en van binnen naar buiten. Laat de fractie dus snel de teambuildingsbijeenkomst houden, en laat ook de gesprekken snel plaats vinden waarin de deelnemers naar elkaar uit kunnen spreken waar frustraties zijn opgelopen en waarin zij bezien hoe dat in de toekomst voorkomen kan worden . Beide acties worden overigens op zeer korte termijn op de rails gezet;
  • Met het vertrek van Ben de Roos heeft de fractie een gevoelige aderlating moeten doen, en is een hoop dossierkennis verloren gegaan. Gelukkig is Rian weer terug in de fractie, en is Brechje de gelederen komen versterken. Maar dat neemt niet weg dat het aantal beschikbare kandidaten voor het raadswerk en het werk in de commissies beperkt is. Dat maakt ons zeker met het oog op de toekomst kwetsbaar;
  • In de vorige zittingsperiode werd de GroenLinkse fractie in BN/de Stem beschouwd als de belangrijkste oppositiepartij. In de berichtgeving in BN/de Stem wordt die rol in deze zittingsperiode steeds meer toegeschreven aan Breda '97. Het aantal keren dat GroenLinks de pers haalt is ook afgenomen. Dat wekt - zeker voor buitenstaanders - de indruk dat de positie van GroenLinks in de raad is verzwakt;
  • We zijn er nog onvoldoende in geslaagd om de forse toestroom van nieuwe leden te vertalen in een hogere opkomst bij de ledenvergaderingen, en een evenredige versterking van het GroenLinkse kader. Met wat uitzonderingen bestaat dat nog steeds uit het al jaren bestaande 'gestaalde kader', terwijl juist behoefte is aan vers bloed.

"Het lijstje van de zegeningen is wat mij betreft indrukwekkender dan het lijstje van de negatieve aandachtspunten. We zijn dus op de goede weg, maar we zijn er nog lang niet. Wat is er voor nodig om dat stadium wel te bereiken, en zonder reserves te kunnen zeggen dat het lekker loopt bij GroenLinks Breda? Dat is een vraag die niet zo eenvoudig is te beantwoorden. Maar over een paar kritische succesfactoren die daarbij een rol spelen heeft het interim bestuur in de afgelopen periode nagedacht. En dat heeft geleid tot twee goede voornemens van het interim bestuur.

Discussie
"In de eerste plaats hebben we resultaten nodig. Resultaten zijn niet alleen voor voetbalclubs onontbeerlijk. In de ogen van het interim-bestuur geldt dat óók voor GroenLinks Breda. Het is dus belangrijk dat we niet alleen getuigen van onze idealen, en een aanlokkelijk beeld schetsen van een rechtvaardige en groene samenleving die voor iedereen ongeacht afkomst, sexe, sexuele geaardheid enzovoorts toegankelijk is, maar dat we van die idealen ook iets realiseren. Dat we dus scoren, en idealen omzetten in tastbare resultaten. Kortom: het interim bestuur vindt dat we resultaatgerichte politiek moeten bedrijven in Breda. Dat geldt in onze ogen niet alleen voor de fractie, maar óók voor het bestuur en de leden. Die discussie daarover - feitelijk een discussie over de stijl van politiek bedrijven - willen we in de komende periode stimuleren. Dat belooft een hoop levendige discussie op te leveren.

Verantwoordelijkheden
"Een tweede kritische succesfactor is in de ogen van het interim bestuur het creëren van duidelijkheid over de samenwerking en de taak- en verantwoordelijkheidsverdeling tussen de verschillende organen van onze afdeling, en met name de fractie en het bestuur. Voor een goed evenwicht tussen een positief kritische houding, onverbeterlijk optimisme en een goede sfeer is een duidelijke en evenwichtige verdeling van de rollen en taken binnen onze afdeling onmisbaar. Wat zijn gescheiden taken, waar liggen gemeenschappelijke verantwoordelijkheden? Liggen er behoeften en mogelijkheden tot ondersteuning? Hoe geven we vorm aan de samenwerking? Om dat soort vragen gaat het. Dat is niet alleen van belang voor de periode dat het interim bestuur zitting heeft. De discussie over deze vragen kan ook helpen om de weg te bereiden voor een nieuw afdelingsbestuur. Een notitie over deze vragen wordt komende maandag besproken in een overleg tussen fractie en interimbestuur, en als het aan mij ligt ook in de eerstvolgende ledenvergadering. De eerste signalen die we als interim bestuur hebben ontvangen over de notitie geven vertrouwen. Vertrouwen dat nodig is om kritische noten over en weer niet als bedreigend maar als uitdagend te beschouwen nen het verstoorde evenwicht te hervinden.

"Het vinden van een goed evenwicht tussen een kritische opstelling, onverbeterlijk optimisme en volhardendheid, en het werken aan een ontspannen en prettige atmosfeer. Ik begon ermee, en ik eindig er mee. Dat zijn de goede voornemens van het interim bestuur, en daaraan moeten de eerder genoemde acties bijdragen. Ze moeten leiden tot levendige discussies en een springlevende en vitale afdeling, waarin het geen probleem is om nieuwe bestuursleden, nieuwe kaderleden, en nieuwe kandidaat-raadsleden te vinden. Dan wordt 2004 een levendig jaar. Daarop wil ik met jullie toosten!
Proost"

Wim Struijlaart is interim-voorzitter van GroenLinks afdeling Breda