Forse bezuinigingen op het armoedebeleid beheersten de afgelopen weken het politieke debat. En begrijpelijk, met het halveren van de langdurigheidstoeslag, het afschaffen van de gedeeltelijke vergoeding van de collectieve ziektekostenverzekering en de versoberingen op de bijzondere bijstand werd er in de college-plannen wel erg veel eenzijdig afgewenteld op de mensen die toch al op de armoedegrens leven.
In de commissie en raadsvergadering stelde GroenLinks diverse aanpassingen voor op de bezuinigingsmaatregelen van wethouder Cees Meeuwis. Wat GroenLinks betreft wordt er meer ingezet op activering, wordt de langdurigheidstoeslag voor alleenstaanden niet verlaagd en word de tegemoetkoming in de premie voor de collectieve ziektekostenverzekering niet afgeschaft.
Niemand afschrijven
Wat GroenLinks betreft wordt het armoedebeleid in Breda een activeringsbeleid. GroenLinks schrijft geen mensen af, die in de bijstand zitten of van een ander inkomen op bijstandsniveau afhankelijk zijn. GroenLinks legt zich er niet bij neer dat het grootste deel van alle bijstandmensen langer dan drie jaar in de uitkering zitten. Het is vooral onverteerbaar omdat uit het rapport van de Rekenkamer blijkt dat deze groep nauwelijks in beeld is bij Sociale Zaken. We kunnen deze mensen wel jaarlijks een toeslag geven, maar dat geeft alleen even wat financiële verlichting. Niet onbelangrijk, maar het lost het langdurig in de bijstand zitten niet op. En dat is de kern van het probleem.
GroenLinks wil daarom dat Sociale Zaken al deze mensen intensief gaat benaderen. Naar ze gaat luisteren en vragen waar de problemen en de kansen liggen. Pas nadat we weten wat er met deze mensen aan de hand is, kan begeleiding of zorg worden ingezet. Op maat wel te verstaan. Breda moet dus investeren in aandacht. En Breda moet investeren in werk, stageplekken, vrijwilligersplaatsen, leerwerkbanen en in zorg op maat.
Daarom wil GroenLinks dat er in 2011 een project komt dat is toegespitst op deze doelgroep: de mensen, die een langdurigheidstoeslag krijgen. GroenLinks is dus bij participatiebevordering groot voorstander van maatwerk. Geen cohorten ongezien doorschuiven naar dure reïntegratieprojecten, maar aansluiten op de persoonlijke interesse. Aandacht en echt werk, al is het maar voor een paar uurtjes, werken nu eenmaal beter.
Inkomensprikkel
GroenLinks wil ook graag de solidariteit tussen mensen met een uitkering en mensen met een minimumloon in stand houden. Dan moet er een verschil zijn tussen een bijstandsuitkering en het minimumloon. Als we kijken naar een aantal gemeentelijke regelingen, zoals kwijtschelding van de gemeentelijke belasting, het minimabeleid en de Bredapas, moeten we constateren dat er voor sommige groepen nauwelijks verschil zit tussen een netto bijstandsinkomen inclusief de eerder genoemde gemeentelijke regelingen en het netto minimumloon, waarbij je geen rechten meer hebt op al die voordelen.
Dat is allereerst fundamenteel onrechtvaardig tegenover mensen die veertig uur in de week tegen een minimumloon moeten werken. Daarnaast bestaat er dus ook nauwelijks een financiële prikkel om te gaan werken, je wordt er immers in geld niet veel beter van. Het Bredase armoedebeleid geeft dus een verkeerde prikkel af. Dat moet worden gecorrigeerd.
Langdurigheidstoeslag
Dat de langdurigheidstoeslag dus generiek omlaag moet en dat er een kleine versobering komt in het minimabeleid, is voor GroenLinks om bovenstaande redenen te verdedigen. Bij deze versobering zijn de regelingen ten behoeve van kinderen gespaard gebleven. GroenLinks is het daarmee eens. Kinderen mogen niet de dupe zijn van de baanloosheid van hun ouders. Maar voor sommige groepen wordt de langdurigheidstoeslag in het voorstel van het college wel erg geminimaliseerd.
De langdurigheidstoeslag was vooral bedoeld om duurzame gebruiksgoederen aan te schaffen. Je hebt met een uitkering nu eenmaal nauwelijks ruimte om te sparen/reserveren voor een nieuwe koelkast of iets dergelijks. In de ogen van GroenLinks is een koelkast, een televisie of een stofzuiger voor een alleenstaande of 65-plusser net zo duur als voor gehuwden. Daarom stelt GroenLinks voor om de toeslag voor iedereen net zo hoog te houden, namelijk EUR 250,- per jaar.
Ziektekostenverzekering
Onvoldoende verzekerd zijn leidt tot uitstel van medische zorg en leidt derhalve uiteindelijk tot hogere kosten. Ook voor de gemeente zal dit tot hogere kosten leiden omdat een uitkeringsgerechtigde uiteindelijk Bijzondere Bijstand kan aanvragen voor een dure tandartsbehandeling. Het is daarom goed dat Breda een deel van een aanvullende ziektekostenverzekering vergoed aan uitkeringsgerechtigden. Het blijft een eigen verantwoordelijkheid, maar ruim 90% maakt van deze regeling gebruik. Nog scherper inkopen in een breder verband (West Brabant of de 5 grote steden van Brabant) zou voor deze groep een welkome verdere prijsverlaging kunnen inhouden.
Bijzondere bijstand
En, helaas, er zijn er altijd mensen, die door welke omstandigheden dan ook buiten hun schuld in de financiële problemen komen. Deze mensen moeten geholpen worden, maar hun situatie is zo specifiek, dat je dat niet in generieke regels kan oplossen. Voor deze mensen is de Bijzondere Bijstand. Een geïndividualiseerde oplossing, maatwerk dus, voor individuele problemen.
Bijzondere bijstand
En, helaas, er zijn er altijd mensen, die door welke omstandigheden dan ook buiten hun schuld in de financiële problemen komen. Deze mensen moeten geholpen worden, maar hun situatie is zo specifiek dat je dat niet in generieke regels kan oplossen. Voor deze mensen is de Bijzondere Bijstand. Een geïndividualiseerde oplossing, maatwerk dus, voor individuele problemen.
Bezuinigen
We moeten de komende tijd als gemeente Breda enorm bezuinigen. In het coalitieakkoord is overeen gekomen dat 5 miljoen bezuinigd wordt binnen de sector Sociale Zaken. Wat GroenLinks betreft zullen deze bezuinigingen deels gevonden moeten worden bij al die dure, inefficiënte reïntegratieprojecten. We moeten investeren in werkelijke banen, leerwerktrajecten, stages of vrijwilligerswerk. Dat is zinvol activeren. Als we alle mensen die een uitkering krijgen werkelijke aandacht geven en goed luisteren naar wat ze willen, kunnen meer mensen bereikt worden met minder geld. Door meer mensen geheel of gedeeltelijk aan het werk te krijgen, kan het grootste deel van de bezuinigingen ingevuld worden.
Werkgeverscontacten
Het komende jaar zal Breda daarom een offensief moeten beginnen naar werkgevers en maatschappelijke organisaties. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar ook vooruit kijken. Straks hebben we iedereen hard nodig, dus laten we nu al goed gaan investeren in mensen.